Ο φασισμός δε γεννήθηκε σήμερα, αν σας διαφεύγει...

    Η επάνοδος του φασισμού ως ιδεολογία, ως νοοτροπία και τελικά ως καθημερινότητα, επανέρχεται κάθε φορά που η δημοκρατία μας τα έχει κάνει μαντάρα. Η δημοκρατία, βέβαια, δεν είναι άνθρωπος. Εμείς είμαστε αυτοί που την κινούμε, από εμάς παίρνει σάρκα και οστά, άρα όταν λειτουργεί λάθος εμείς φταίμε. Έτσι μας διδάσκει η ιστορία.

    Και όπως συμβαίνει σε κάθε μεγάλη ιστορική στιγμή, έτσι και χθες και σήμερα ο κόσμος όλος είχε να λέει για τα αποτελέσματα των εκλογών προέδρου των ΗΠΑ. Η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ έναντι της Χίλαρι Κλίντον δεν άρεσε, δυσανασχέτησε και τρομοκράτησε τον κόσμο, επειδή ο Τραμπ έχει χαρακτηριστεί ως φασιστική πολιτική προσωπικότητα με ακραίες πολιτικές πεποιθήσεις. Εδώ βέβαια δημιουργείται δικαίως μια σύγχυση, αφού αφήνεις να εννοηθεί ότι η Χίλαρι είναι δημοκρατική παρουσία, ενώ είχε στηρίξει τον πόλεμο στο Ιράκ. Και πόσο πιο φασίστας μπορεί να είναι ο Τραμπ απ' όλους εκείνους που κατά καιρούς προέδρευσαν στις ΗΠΑ και προξένησαν τόσο πόνο και τόση αδικία στις υπόλοιπες ηπείρους;; Αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία, η οποία στηρίζεται απολύτως στο ότι ο κόσμος αρέσκεται στο να ακούει αυτά που θέλει να ακούσει, και οι δημοσιογράφοι είναι πάντα έτοιμοι να ξεφύγουν από τη δεοντολογία του επαγγέλματός τους και να δώσουν τροφή και θέαμα στον κόσμο.

    Ας επιστρέψουμε, όμως, στο ζήτημα της επανόδου του φασισμού και ας περιοριστούμε στο να εξετάσουμε πότε αυτός έκανε την εμφάνισή του ανά την ιστορία. Όπως πολλοί ειδικοί και μελετητές έχουν ορθά υπογραμμίσει, ο φασισμός επανέρχεται χρονικά πάντα τις περιόδους που η δημοκρατία νοσεί και κινδυνεύει να πεθάνει. Αυτό συνέβη για παράδειγμα στη Γερμανία το 1933 όταν ο Χίτλερ πατώντας πάνω στην καταρρακωμένη αξιοπρέπεια ολόκληρου του γερμανικού λαού και δουλεύοντας πάνω σ' αυτήν, κατάφερε να εδραιωθεί μέσα απ' αυτό και να γίνει αυτός που όλοι σήμερα γνωρίζουμε. Εκ του ασφαλούς βέβαια.

    Το ίδιο ακριβώς συνέβη και με τον Πινοσέτ στη Χιλή. Επειδή ο Αλιέντε -πρώτος μαρξιστής πρόεδρος της Χιλής- είχε σκοπό να κρατικοποιήσει τα μεταλλεία χαλκού της Χιλής, τα οποία ανήκαν σε Αμερικανούς ιδιώτες, η Αμερική οργάνωσε ένα ολόκληρο πραξικόπημα με αρχηγό τον Πινοσέτ. Κι όλα αυτά, για να μη χάσει η ίδια τον έλεγχο. Για να μην επιτρέψει σε μια χώρα να είναι αυτόνομη, αυτοδιάθετη και ανεξάρτητη.

    Άρα, λοιπόν, αν ο φασισμός επέρχεται και τελικά επιβάλλεται σε χρονικές στιγμές έκτακτης ανάγκης, ποιος φταίει γι' αυτό;; Η απάντηση νομίζω ότι προκύπτει εύκολα: εμείς. Ο φασισμός υπάρχει πάντα σαν τοίχος πίσω απ' τον τοίχο της δημοκρατίας. Αν ο τοίχος της δημοκρατίας αρχίζει να καταρρέει, τότε λογικό είναι να βλέπουμε τον τοίχο του φασισμού. Εμείς είμαστε εκείνοι που οφείλουν να διατηρούν σε καλή κατάσταση τη δημοκρατία. Εμείς πρέπει να επικροτούμαστε όταν κάτι σ' αυτόν τον κόσμο πάει καλά, κι εμείς να τρώμε τα φάσκελα όταν κάτι πάει στραβά.

    Η επανεμφάνιση του φασισμού σήμερα είναι ένα έργο που παίζει εδώ και καιρό και όποιος λέει το αντίθετο, ψεύδεται. Όχι μόνο ως πολιτική πεποίθηση, αλλά και ως παραφυάδα της θρησκείας, της τέχνης, της ιδεολογίας ολόκληρης. Αλλά μιας και το εξετάζουμε πολιτικά, ο φασισμός δεν εδραιώθηκε χθες, με τη νίκη του Τραμπ. Έχει εδραιωθεί καιρό πριν, με τις πρακτικές και λεκτικές ακρότητες ναζιστικών και ορισμένων κομμουνιστικών κομμάτων, κυρίως μετά το 2009. Με το μαζικό βομβαρδισμό από μισάνθρωπες απόψεις, που επιθυμούν το άδικο και εκτοπίζουν το δίκαιο.

    Όσο κι αν εμείς λέμε ιστορίες για αγρίους, ο φασισμός έχει καταφέρει αυτό που θέλει: το συνηθίσαμε. Συνηθίσαμε στην ιδέα του φασισμού, και συνηθίσαμε ότι ορισμένοι άνθρωποι τον ασπάζονται. Άρα, εν ολίγοις, μας φαίνεται φυσιολογικό ότι μια μειοψηφία -έστω- του κόσμου διατηρεί προθέσεις μίσους προς τις πεποιθήσεις του συνανθρώπου της. Την αντίληψη του φασισμού, έστω κι αν δεν την ασπαστήκαμε, τη συνηθίσαμε, κι αυτό είναι το πρώτο βήμα προς την καταστροφή, το οποίο έχει γίνει καιρό τώρα.

    Το δεύτερο βήμα, είναι η συμπόρευση μ' αυτόν. Εφόσον τον έχουμε συνηθίσει, επόμενο είναι το να δεχόμαστε να συμπορευτούμε μαζί του. Ως άνθρωποι, έχουμε την ικανότητα να είμαστε πολύ καλοί στο να αναγνωρίζουμε το φασισμό γύρω μας, αλλά και την παράλογη θέληση να μη θέλουμε να τον σταματήσουμε. Άλλη μια απόδειξη ότι η θεωρία απέχει πολύ απ' την πράξη. Το να βγαίνω και να λέω ότι γενικά πρέπει να υπάρχει ελευθερία στο λόγο, στην έκφραση, στη σκέψη, ενώ μέσα στο σπίτι μου δεν επιτρέπω σε κανέναν να εναντιωθεί σε αυτά που λέω, δείχνει ακριβώς αυτό. Ότι δηλαδή, ενώ μπορώ και αναγνωρίζω το φασισμό, ταυτόχρονα, μέσα απ' τη ζωή και τη νοοτροπία μου, τον διαιωνίζω.

    Το τρίτο και τελευταίο βήμα, είναι θέμα χρόνου να γίνει, αν δεν εναντιωθούμε τώρα. Περιλαμβάνει χαιρετισμό με το χέρι ευθυγραμμισμένο στις 130 μοίρες, ξυρισμένο κεφάλι, λόγια συνθηματικά, κινήσεις συνθηματικές, όλα βιασμένα και τα παιδιά που γεννιούνται απ' τους ομαδικούς βιασμούς, πεταμένα σε κάδους απορριμάτων, με ούτε καν την ελπίδα της ανακύκλωσης.

    Όλοι όσοι θέλετε -όλοι όσοι θέλουμε- να ζήσουμε καλύτερες μέρες, ένα πράγμα πρέπει να κάνουμε. Να παλέψουμε να κερδίσουμε πίσω τη δημοκρατία που οι ίδιοι επιτρέψαμε να μας πάρουν μέσα απ' τα χέρια μας. Να την αγαπήσουμε και να επουλώσουμε υπομονετικά και αποτελεσματικά τις πληγές της. Και αυτόματα ο φασισμός θα πεθάνει.

    Αλλά μη μας πουλάτε το κουτόχορτο ότι ο φασισμός είναι κάτι καινούργιο. Αφού ποτέ δεν εκτιμήσαμε τον άνθρωπο, σαν ψυχή και σώμα, καλά να πάθουμε.