Πόσο προσωπικά είναι τα προσωπικά μας δεδομένα;;

    Τις προάλλες, μπαίνοντας για λίγο στο λογαριασμό μου στο facebook, ήρθα αντιμέτωπη με ένα παράδοξο γεγονός. Πολλοί φίλοι μου είχαν αναρτήσει στη σελίδα τους ένα κατεβατό κείμενο το οποίο ούτε λίγο, ούτε πολύ, παρακαλούσε τους διαχειριστές του facebook να σεβαστούν τα προσωπικά τους δεδομένα και να μην δημοσιοποιήσουν τα μηνύματά τους. Προφανώς, το ζήτημα ήταν ράδιο αρβύλα και κανείς δεν επρόκειτο να ασχοληθεί με τα μηνύματά τους, αλλά πάνω σ' αυτό μου γεννήθηκε μια μεγάλη απορία: ειλικρινά πιστεύουμε ότι στον κόσμο του κυβερνοχώρου υπάρχουν απόρρητα και άβατα;;

    Ε λοιπόν, όχι. Κι όσοι έχουν απομείνει να πιστεύουν ότι τα προσωπικά τους δεδομένα είναι ασφαλισμένα μέσα στον κυβερνοχώρο, είναι καλύτερο να το ξανασκεφτούν. Κατ' αρχάς, σκεφτείτε το εξής απλό: στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γράφετε -κι εγώ μαζί σας- θρησκευτικές, πολιτικές και άλλες πεποιθήσεις. Θα μου πεις, μπορώ να ελέγξω το ποιος τα βλέπει και ποιος όχι. Για μια μεγάλη μερίδα του κόσμου ναι, μπορείς. Αλλά υπάρχουν και κάποιοι επιτήδειοι, οι λεγόμενοι χάκερς, οι οποίοι έχουν τα μέσα και την τεχνική να σπάνε κωδικούς, απόρρητα και τα λοιπά, και να βρίσκουν πάντα αυτό που τους ενδιαφέρει. Ακόμα και το τι χρώμα έβαψες το σπίτι σου. Ε, έτσι κι αλλιώς προαιρετικά είναι αυτά, μπορείς και να μην τα γράψεις. Ναι, αλλά η ηλικία, το φύλο, και η ημερομηνία γέννησης δεν είναι καθόλου προαιρετικά.

    Όταν ανοίγουμε το διαδίκτυο για να ακούσουμε την αγαπημένη μας μουσική και νομίζουμε ότι είμαστε μόνοι μας, στην πραγματικότητα δεν είναι καθόλου έτσι. Και θα σας πω ένα απλό τρικ για να το διαπιστώσετε. Πάρτε έναν ολοκαίνουργιο υπολογιστή που θα τον χρησιμοποιείτε για πρώτη φορά και παρακολουθήστε βίντεο με την αγαπημένη σας μουσική. Μετά από λίγη ώρα θα σας βγάλει δίπλα μια λίστα που θα έχει τραγούδια παρεμφερή με αυτά που ακούγατε πριν μ' ένα πλαίσιο από πάνω που γράφει ''συνιστάται για εσάς''. Και σας ρωτάω εγώ: που ξέρει το χαζοκούτι τι μ' αρέσει εμένα ν' ακούω και μου το εμφανίζει. Μάλλον το χαζοκούτι σας δεν είναι τόσο χαζό όσο νομίζετε. Και κυρίως οι άνθρωποι που το κατασκεύασαν.

    Η απάντηση είναι η εξής. Κάθε υπολογιστής έχει έναν προσωπικό αριθμό, σαν ταυτότητα, η λεγόμενη IP adress (Internet Protocol), -ελληνιστί Πρωτόκολλο Διαδικτύου-. Ε, αυτός ο αριθμός είναι αρκετός για να παρακολουθούν τι κάνουμε στο διαδίκτυο. Κι αυτό αφήνει παντού αποτυπώματα όπου περνάμε. Από 'κει και πέρα εξαρτάται πώς θα το χρησιμοποιήσεις. Θέλω να πω δηλαδή ότι με τον ίδιο τρόπο ο Κοντορεβυθούλης γλίτωσε τον εαυτό του και τ' αδέρφια του, αλλά έτσι έχουν πιαστεί στα πράσα διάφοροι επιτήδειοι του διαδικτύου.

    Μην το πάμε, όμως, πολύ μακριά γιατί έτσι χάνεται το ενδιαφέρον. Μπαίνεις σ' ένα τσατ γνωριμιών με αγνώστους. Blind chat το βαφτίζουν για να 'χει σασπένς και να σε τραβάει. Και τραβιέσαι μετά στην αστυνομία γιατί εσύ νόμιζες ότι μιλούσες με τον 27χρονο Αλέξη που 'χει σπίτι στο Λαγονήσι, και στην πραγματικότητα μιλούσες με τον μπαρμπά-Βαγγέλη που είναι 67 και μένει στην Αγριλίτσα. Σ' αυτές τις σελίδες, όπως και σε όλες τις σελίδες του διαδικτύου, δηλώνεις ότι είσαι κάποιος κι ας μην είσαι. Έχουν συμβεί πολλές τέτοιες ιστορίες, και μερικές φορές δυστυχώς με τραγική κατάληξη.

    Όχι, δεν ήθελα να σας τρομάξω με όλα αυτά, κι ας το έκανα. Ούτε δαιμονοποιώ το διαδίκτυο, διότι με έχει βοηθήσει σ' ένα πολύ μεγάλο βαθμό να εξελιχθώ σαν προσωπικότητα. Απλώς σας ενημερώνω ότι είναι επιτακτική ανάγκη να μην αφηνόμαστε αμαχητί σε ό,τι ζητάει να μάθει για εμάς. Και προσπαθώ να αφυπνίσω αυτούς που νομίζουν ότι η δημοσιοποίηση των προσωπικών τους δεδομένων δεν είναι και κάτι το ιδιαίτερο. Στην πραγματικότητα, είναι πολλά περισσότερα απ' όσα νομίζουμε. Και καλό είναι σε τέτοια ζητήματα να δείχνουμε τη δέουσα προσοχή, ειδικά όταν δεν είμαστε πλήρως ενημερωμένοι για τους κινδύνους που ελλοχεύουν.

    Αλλά την αντίδραση των χρηστών του faceboook, τη θεωρώ γελοία. Γιατί όταν ζητάς από το facebook να σεβαστεί τα προσωπικά σου δεδομένα, είναι σαν να ζητάς απ' τους τζιχαντιστές να σεβαστούν τους χριστιανούς. Απ' αυτά ζουν, δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς. Οι διαχειριστές του έχουν τεράστια ισχύ και γι' αυτό φαντάζομαι ότι ποτέ δε θα δημοσιοποιήσουν τις συνομιλίες μας. Γιατί αυτό είναι κάτι κραυγαλέο και θα σταματήσει να χρησιμοποιεί το facebook και ο κάθε πικραμένος. Ενώ τώρα, η διακριτική παραβίαση της ιδιωτικής μας ζωής δε φαίνεται και δεν προκαλεί. Είναι κάτι που γίνεται τόσο αθόρυβα, ώστε κανένας δεν το παίρνει είδηση.

    Όχι ότι και τώρα οι συνομιλίες μας δεν καταγράφονται. Φυσικά και συμβαίνει, αλλά δεν ασχολείται κανείς μαζί μας. Εγώ κι εσύ δεν ενδιαφέρουμε, γιατί δεν έχουμε κάποια ισχύ απ' την οποία θα μπορούσαν να κινδυνεύσουν εξουσίες. Αλλά καταγράφονται. Τώρα, αυτές που παρακολουθούνται τακτικά είναι οι συνομιλίες προσώπων που έχουν αυτήν την ισχύ, καθώς και οι τηλεφωνικές τους συνομιλίες. Γιατί τι τους ενδιαφέρει τι λες εσύ με τη Γωγώ την κομμώτρια;; Αλλά το τι λένε δυο πρωθυπουργοί μεταξύ τους, αυτό τους ενδιαφέρει.

    Φόβος, όμως, δε χρειάζεται. Χρειάζεται συνείδηση και καθόλου εμπιστοσύνη. Το διαδίκτυο είναι καλό για να σε μορφώνει, για να σε πληροφορεί, αλλά όχι για να του παραδίδεις τα προσωπικά σου στοιχεία. Παραμονεύουν επιτήδειοι που επιδιώκουν να αδειάσουν τον τραπεζικό σου λογαριασμό και να σε μπλέξουν σε περιπέτειες δίχως τέλος πριν καν το καταλάβεις. Γι' αυτό, πρόσεχε την κάθε σου κίνηση σε ό,τι κάνεις στον κυβερνοχώρο.